آموزش کامل ابزار Slope در ArcGIS Pro با استفاده از لایه DEM

نرم‌افزار ArcGIS Pro چیست؟

نرم‌افزار ArcGIS Pro یکی از قوی‌ترین ابزارها برای تحلیل‌های مکانی و پردازش داده‌های جغرافیایی است. یکی از مهم‌ترین داده‌هایی که در این نرم‌افزار مورد استفاده قرار می‌گیرد، مدل رقومی ارتفاعی (DEM) است که اطلاعات دقیقی از ارتفاع و توپوگرافی زمین ارائه می‌دهد. در این مقاله، ابزار Slope را معرفی کرده و نحوه استفاده از آن برای تحلیل شیب زمین در شهر تهران را بررسی خواهیم کرد.

ابزار Slope در ArcGIS Pro چیست؟

ابزار Slope یکی از ابزارهای اصلی در جعبه‌ابزار Spatial Analyst است که برای محاسبه شیب زمین در یک منطقه خاص استفاده می‌شود. این ابزار شیب هر سلول را بر اساس لایه DEM محاسبه کرده و آن را به‌صورت درجه یا درصد نمایش می‌دهد.

1. کاربردهای ابزار Slope

ابزار Slope در برنامه‌ریزی شهری، مطالعات محیط‌ زیستی و مدیریت منابع طبیعی کاربردهای متنوعی دارد، از جمله:

• بررسی مناطق مستعد رانش زمین
• مدیریت و برنامه‌ریزی شبکه‌های حمل‌ونقل
• مدیریت منابع آبی و تحلیل جریان آب
• ارزیابی مناطق مناسب برای توسعه شهری
• تحلیل‌های زیست‌محیطی و کشاورزی

2. مراحل استفاده از ابزار Slope در ArcGIS Pro

1.2. وارد کردن لایه DEM به ArcGIS Pro

برای شروع، ابتدا باید لایه DEM مربوط به شهر تهران را به محیط ArcGIS Pro اضافه کنید.

مراحل:

• در ابتدا نرم‌افزار ArcGIS Pro را باز کرده و یک پروژه جدید ایجاد می‌کنیم.
• از قسمت Add Data لایه DEM را به محیط نرم‌افزار اضافه می‌کنیم.

• نکته: بررسی سیستم مختصات لایه برای تطابق با سایر داده‌‌ها در تمام پروژه‌ها ضروری است.

2.2. اجرای ابزار Slope در ArcGIS Pro

پس از اضافه کردن لایهDEM، می‌توان ابزار Slope را از سربرگ Analysis و قسمت Tools فراخوانی می‌کنیم. برای اجرای ابزار کافی است نام ابزار را در قسمت جستجوی Geoprocessing تایپ کنیم. پس از نمایش نام ابزار آن را انتخاب و اجرا می‌کنیم.

3.2. پارامترهای کلیدی:

• Input Raster: در این قسمت لایه ورودی که قصد تهیه نقشه شیب با استفاده از آن را داریم وارد می‌کنیم. در این تمرین لایه Dem شهر تهران به‌عنوان لایه ورودی معرفی می‌شود.
• Output Raster: مسیر ذخیره‌سازی لایه خروجی در این بخش تعیین می‌شود.
• Output Measurement: در این قسمت می‌توانیم تعیین کنیم نقشه شیب با چه واحدی (درجه یا درصد) خروجی گرفته شود.

پس از تنظیم پارامترها، روی Run کلیک کنید تا پردازش آغاز شود. پس از اتمام پردازش لایه خروجی که نشان‌دهنده میزان شیب زمین است، به پروژه شما اضافه خواهد شد.

4.2. تنظیمات بصری و تحلیل داده‌ها

برای نمایش بهتر نتایج، می‌توان از Symbology برای تغییر رنگ‌بندی نقشه استفاده کرد. برای تنظیمات بصری لایه، از قسمت content لایه را انتخای کرده و از سربرگ‌ها، از قسمت Raster Layer و سپس Symbology را انتخاب می‌کنیم.

3. نکات مهم در استفاده از ابزار Slope

• انتخاب لایه DEM با دقت مناسب برای جلوگیری از خطای محاسباتی
• بررسی سیستم مختصات برای افزایش دقت تحلیل‌ها
• انتخاب واحد مناسب (درجه یا درصد) باتوجه به نیاز پروژه
• ترکیب لایه شیب با سایر داده‌ها مانند لایه‌های کاربری اراضی و شبکه‌های حمل‌ونقل

ابزار Slope در ArcGIS Pro یکی از مهم‌ترین ابزارها برای تحلیل‌های توپوگرافی و بررسی شیب زمین است. در این مقاله، نحوه استفاده از این ابزار برای تحلیل شیب زمین در شهر تهران بررسی شد. این ابزار برای مدیریت شهری، برنامه‌ریزی زیست‌محیطی و تحلیل خطرات طبیعی بسیار مفید است.