نقشه جهت شیب یا Aspect یکی از مهم­ترین نقشه­ ها در آنالیزهای مکانی و تحلیل سطوح است که به صورت یک لایه رستر می ­توان از نرم افزار جی ­آی اس خروجی گرفت. از مهم­ترین کاربردهای این نقشه می­ توان به مکانیابی کاربری ­هایی که بهره ­گیری از نورخورشید در آنها دارای اهمیت است، تعیین جهت حرکت جریان آب و مواردی از این قبیل اشاره کرد.

در ادامه با روش تولید نقشه جهت شیب در نرم افزار جی آی اس با استفاده از ابزار Aspect و لایه DEM آشنا خواهید شد.

روش­ های فراخوانی ابزار Aspect در نرم افزار آرک جی آی اس:

برای ساخت نقشه جهت شیب از ابزار Aspect استفاده می­ کنیم. این ابزار را می­ توان از دو روش فراخوانی کرد:

از قسمت سرچ نرم افزار کلمه Aspect را تایپ و سرچ می ­کنیم و ابزار را باز می­ کنیم.

از قسمت ArcToolBox، بخش Spatial Analyst Tools در قسمت Surface ابزار Aspect را انتخاب می­ کنیم.

در قسمت Input raster لایه DEM را به­ عنوان ورودی انتخاب می ­کنیم. این ابزار فقط لایه ­هایی با فرمت رستر را به ­عنوان ورودی می ­پذیرد.

در قسمت Output raster محل ذخیره و نام لایه خروجی را تعیین می­ کنیم. خروجی این ابزار با فرمت رستر می­ باشد.

پس از معرفی لایه ورودی و محل ذخیره، method  را روی حالت پیش فرض قرار داده و Ok  را انتخاب می کنیم.

راهنمای موجود در قسمت Table Of Content نشان می ­دهد که خروجی ابزار Aspect در 10 دسته شامل سطح مسطح، شمال، شمال شرق،  شرق، جنوب شرق، جنوب، جنوب غرب، غرب و شمال تقسیم ­بندی شده ­است.

باتوجه به اهمیت نقشه جهت شیب در تحلیل­ های مکانی، با آموزش ارائه شده در قسمت بالا می ­توانیم این نقشه را با استفاده از لایه DEM و ابزار Aspect از نرم ­افزار ArcGIS خروجی گرفته و در تحلیل ­ها از آن استفاده کنیم.